DAX Nedir, DAX Endeksi Hakkında Bilmeniz Gerekenler
DAX Nedir, Ne Anlama Gelir? DAX 30 ve DAX 40 Ne Anlama Gelir?
DAX, Almanya’nın Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören en büyük ve en likit şirketlerin performansını ölçen bir gösterge endeksidir. 1988 yılında “DAX 30” adıyla 30 şirketi kapsayacak şekilde kurulmuş, Eylül 2021’den itibaren bileşen sayısı 40’a çıkarılarak DAX 40 haline gelmiştir. Böylece hem endeksin temsil gücü artmış hem de Alman ekonomisinin daha geniş bir kesimi izlenebilir hale gelmiştir.
DAX Nedir, Ne Anlama Gelir?
DAX, “Deutscher Aktienindex” ifadesinin kısaltmasıdır ve Almanya’nın ana borsası Frankfurt Borsası’nda işlem gören en büyük 40 şirketin piyasa değeri ve işlem hacmine göre ağırlıklandırılarak hesaplanan bir endekstir. Endeks, merkezi Xetra elektronik platformundan her saniye güncellenir ve hisse senetlerinin fiyat hareketlerini anlık olarak yansıtır. Ayrıca DAX, temettü gelirlerini de hesaba katan bir toplam getiri endeksi (Performance Index) olarak yayınlanır, bu sayede yatırımcılar sadece fiyat değişimlerine değil, nakit getirilerine de ulaşabilirler.
DAX Endeksinin Özellikleri Nelerdir?
DAX, Almanya ekonomisinin ve Avrupa’nın en büyük “blue chip” şirketlerinin performansını ölçen, güvenilir bir piyasa göstergesi olarak öne çıkar. Hem kurumsal yatırımcılar hem de bireysel katılımcılar tarafından dünyada yaygın şekilde kullanılır.
DAX endeksinin temel özellikleri şunlardır:
- Serbest dolaşımdaki piyasa değeri ağırlığıyla hesaplanması: Her şirketin endeksteki ağırlığı, borsada dolaşan hisse miktarına ve güncel hisse fiyatına göre belirlenir. Bu yöntem, en büyük şirketlerin endeks performansına daha fazla etki etmesini sağlar.
- Toplam getiri endeksi (Performance Index) formatı: DAX, sadece hisse fiyat değişimlerini değil, aynı zamanda temettü gelirlerini de dahil ederek yatırımcılara daha kapsamlı bir getiri ölçümü sunar.
- Gerçek zamanlı ve saniyelik güncelleme: Xetra’ya ait elektronik işlem sistemi üzerinden 09:00 - 17:30 CET saatleri arasında her saniye endeks değeri hesaplanır, böylece anlık piyasa tepkileri izlenebilir.
- Prime Standard uyumluluğu: Endekse giren şirketlerin, Frankfurt Borsası’nın “Prime Standard” raporlama kriterlerini karşılaması gerekir; bu da yüksek şeffaflık ve düzenli finansal raporlama anlamına gelir.
- Geniş sektör temsil kabiliyeti: Otomotiv, kimya, finans, sağlık, teknoloji ve enerji gibi ekonominin kilit sektörlerinden şirketler barındırarak, yatırımcılara dengeli bir portföy alternatifi sunar.
- Uzatılmış işlem saatleri: Normal Xetra seansı dışında, “L-DAX” ve “L/E-DAX” gibi akşam ve sabah seansları ile 08:00 - 22:00 CET arasında sınırlı da olsa işlem imkânı bulunur.
DAX 30 Endeksi Nedir?
DAX 30, 1 Temmuz 1988’de Almanya ekonomisinin en büyük 30 şirketini kapsayan bir hisse senedi endeksi olarak yayımlanmaya başladı. Endeks, sermaye piyasalarının derinliğini ve Alman “blue chip” şirketlerinin performansını göstermek amacıyla, serbest dolaşımdaki piyasa değeri temelli bir ağırlıklandırma metodolojisi kullanıyordu. 2021’e kadar Almanya’nın en önde gelen 30 şirketini takip eden DAX 30, küresel yatırımcılar için Avrupa piyasalarına girişin başlıca yollarından biri olarak kabul edildi.
DAX 30 Endeksinde Yer Alan Hisseler
DAX 30 şu şirketleri içerir:
- Adidas
- Allianz
- BASF
- Bayer
- Beiersdorf
- BMW
- Commerzbank
- Continental
- Covestro
- Deutsche Bank
- Deutsche Börse
- Deutsche Telekom
- DHL Group
- E.ON
- Fresenius
- Hannover Rück
- Heidelberg Materials
- Henkel
- Infineon Technologies
- Mercedes-Benz Group
- Merck
- MTU Aero Engines
- Munich Re
- RWE
- Rheinmetall
- SAP
- Siemens
- Siemens Energy
- Volkswagen
- Vonovia
DAX 40 Endeksi Nedir?
DAX 40, 20 Eylül 2021 tarihinde DAX 30’un bileşen sayısını 40’a çıkarma kararıyla hayata geçirildi. Bu güncelleme, endeksin daha fazla sektör ve şirketi kapsayarak piyasa temsilini güçlendirmeyi amaçladı. Yeni DAX 40; serbest dolaşımdaki piyasa değeri ağırlığı, toplam getiri hesaplaması ve Xetra elektronik platformu özelliklerini korurken, çokuluslu e-ticaret, biyoteknoloji ve sağlık teknolojileri gibi yükselen sektörlerden şirketleri de portföyüne ekledi.
DAX 40 Endeksinde Yer Alan Hisseler
DAX 40 şu şirketleri içerir:
- Adidas
- Airbus
- Allianz
- BASF
- Bayer
- Beiersdorf
- BMW
- Brenntag
- Commerzbank
- Continental
- Covestro
- Daimler Truck
- Deutsche Bank
- Deutsche Börse
- Deutsche Post
- Deutsche Telekom
- DHL Group
- E.ON
- Fresenius
- Hannover Rück
- Heidelberg Materials
- Henkel
- Infineon Technologies
- Mercedes-Benz Group
- Merck
- MTU Aero Engines
- Munich Re
- Porsche AG
- Porsche SE
- Qiagen
- Rheinmetall
- RWE
- SAP
- Sartorius
- Siemens
- Siemens Energy
- Siemens Healthineers
- Symrise
- Volkswagen Group
- Vonovia
- Zalando
DAX Endeksi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
DAX 30 ve DAX 40 Endekslerinde Nasıl İşlem Yapılır?
DAX endeksine dolaylı yoldan yatırım yapmak için en yaygın yöntemler; ETF’ler, vadeli işlem (futures) kontratları, CFD’ler ve endeks fonlarıdır.
- ETF’ler: Borsa yatırım fonları, DAX performansını birebir takip eden bir portföy sunar.
- Vadeli İşlemler (Futures): Eurex borsasında işlem gören DAX futures sözleşmeleri, kaldıraçlı alım-satım imkânı tanır.
- CFD’ler: Spread betting ve CFD platformları üzerinden DAX fiyat farkları üzerinden kazanç elde edilebilir.
- Endeks Fonları: Kurumsal yatırımcılar tarafından tercih edilen, minimum giriş limiti yüksek fonlardır.
DAX Saat Kaça Kadar İşlem Görür?
Standart Xetra seansı 09:00 - 17:30 CET (Merkezi Avrupa Zamanı) arasında devam eder.
- Xetra: 09:00–17:30 CET
- L-DAX (Lisanslı Seans): 17:45’e kadar olan seans
- L/E-DAX (Late/Early): 08:00 - 09:00 ve 17:55 - 22:00 CET arasında sınırlı işlem imkânı sunar.
DAX Endeksinin Küresel Piyasalardaki Rolü Nedir?
DAX, Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’nın “nabzını tutan” başlıca endeks olarak küresel yatırım kararlarında kritik bir gösterge görevi görür.
- Kıyaslama Aracı: ABD Dow Jones veya İngiltere FTSE 100 gibi diğer büyük endekslerle karşılaştırılabilir.
- Yatırım Eğilimleri: Yurt dışı fonların Avrupa’ya giriş çıkış eğilimleri DAX maruz kalmasına bağlıdır.
- Risk ve Fırsat Göstergesi: Küresel ekonomi risk iştahı arttığında DAX genellikle yukarı yönlü tepki verir; belirsizlik dönemlerinde ise koruma amaçlı satışlara sahne olabilir.
- Portföy Çeşitliliği: Export-ağırlıklı Alman devleri sayesinde DAX, global büyüme trendlerine doğrudan kıyasla daha hassas yanıtlar verir.
Kaynaklar
